Με τη συνθήκη εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Μεγάλη Βρετανία διατήρησε τις δυο κυρίαρχες Βρετανικές βάσεις του Ακρωτηρίου και της Δεκέλειας.
Ως εκ τούτου, οι περιοχές αυτές δεν είναι μέρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και διέπονται από δικές τους νομοθεσίες (διατάξεις - ordinances). Ακολουθεί πως πρόσωπο το οποίο διαπράττει αδίκημα εντός των εν λόγω περιοχών, συνήθως, υπόκειται σε δίωξη στα δικαστήρια των βρετανικών βάσεων (γνωστά ως SBA Courts) τα οποία βρίσκονται στην Επισκοπή και στη Δεκέλεια.
Δικαιοδοσία για αδικήματα που διαπράττονται εντός των βάσεων, σε κάποιες περιπτώσεις, έχουν και τα δικαστήρια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το πότε και υπό ποιες συνθήκες όμως, αποτελεί περίπλοκο ζήτημα το οποίο πάντοτε εξαρτάται από τις ιδιάζουσες περιστάσεις της κάθε υπόθεσης. Ενδεικτικά όμως, κάθε αδίκημα που διαπράττεται από Κύπριο εναντίον ή εν σχέσει με άλλο Κύπριο, δύναται να εκδικαστεί στα δικαστήρια της Δημοκρατίας και ο κατηγορούμενος έχει προς τούτο την επιλογή που θα εκδικαστεί η υπόθεση του.
Η διαδικασία στα δικαστήρια των βάσεων διαφέρει από αυτή των δικαστηρίων της Δημοκρατίας. Το 2016, θεσπίστηκε νέα διάταξη που εκσυγχρονίζει την ακολουθητέα διαδικασία και δίνει στο δικαστήριο ευρεία εξουσία να δίνει οδηγίες προς τα μέρη, όπως π.χ., ο κατηγορούμενος να ενημερώνει εκ των προτέρων ποια θα είναι τα επίδικα θέματα και ποιους μάρτυρες θα χρειαστεί να αντεξετάσει. Συνεπώς, αν και η βασική αρχή ότι η κατηγορούσα αρχή πρέπει να αποδείξει την υπόθεση της εναντίον του κατηγορούμενου πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας παραμένει, εντούτοις, υπάρχουν αρκετές διαδικαστικές διαφορές με τη διαδικασία που ακολουθείται στα κυπριακά δικαστήρια.
Σημειώνεται επίσης πως αποτελεί σημαντικός παράγοντας η άμεση παραδοχή ενός κατηγορούμενου ενώπιον δικαστηρίου, με τα δικαστήρια των βάσεων να δίνουν ουσιαστική έκπτωση στις ποινές όπου ένας κατηγορούμενος έχει παραδεχθεί με την πρώτη ευκαιρία το αδίκημα που διέπραξε, πράγμα που τονίζεται στις αποφάσεις τους.
Άλλο σημαντικό στοιχείο, είναι το γεγονός ότι οι δικαστικές διαδικασίες στα δικαστήρια των βάσεων διεκπεραιώνονται το συντομότερο δυνατό, χωρίς καθυστερήσεις. Όταν λοιπόν ορίζεται μια υπόθεση για ακρόαση σε συγκεκριμένη ημερομηνία, κατά την εν λόγω δικάσιμο η υπόθεση (συνήθως) δεν θα αναβληθεί λόγω έλλειψης χρόνου του δικαστηρίου, αφού δεν ορίζονται άλλες υποθέσεις τη συγκεκριμένη μέρα και ώρα.
Σίγουρα είναι αδύνατο να αναλυθεί η δικονομία των δικαστηρίων των βάσεων σε ένα σύντομο άρθρο, ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι πολίτες πως υπάρχουν ορισμένες διαφορές στη διαδικασία των δικαστηρίων των βάσεων αλλά και πως αρκετές εξ αυτές, είναι σημαντικές.
Δημήτρης Λοχίας*
Δικηγόρος
*Dimitris Lochias is a lawyer practicing predominantly in the criminal law and human rights issues and is a Member of the Cyprus Bar Association. He practices throughout Cyprus and in the SBA Courts of Episkopi & Dhekelia.
コメント