Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται ραγδαία αύξηση υποθέσεων που αφορούν οδήγηση υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών - τα λεγόμενα νάρκοτεστ. Με δεδομένο ότι η οδήγηση υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών αποτελεί ποινικό αδίκημα τιμωρούμενο με μέχρι 3 έτη φυλάκιση αλλά και πως, συνήθως, τα κυπριακά δικαστήρια επιβάλλουν ποινές στερητικές της ελευθερίας κατόπιν καταδίκης ενός προσώπου σε τέτοιο αδίκημα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε καλά τις υποχρέωσεις και τα δικαιώματα των πολιτών που απορρέουν απο τη σχετική νομοθεσία. Αξιοσημείωτο επίσης, είναι το γεγονός ότι πέραν της ποινής φυλάκισης ή/και προστίμου, το δικαστήριο δύναται να αποστερήσει από καταδικσθέντα το δικαίωμα να κατέχει ή να λαμβάνει άδεια οδήγησης για περίοδο μέχρι τριών (3) ετών.
Ο νόμος που διέπει τα λεγόμενα νάρκοτεστ, είναι ο περί Οδικής Ασφάλειας Νόμος του 1986 και τα νέα άρθρα 11Α - 11Ι.
Αστυνομικός δύναται, λέει ο νόμος, να ζητήσει από πρόσωπο το οποίο οδηγεί ή αποπειράται να οδηγήσει σε οποιαδήποτε οδό, δείγμα σαλιού για προκαταρκτική εξέταση επί τόπου. Οι συσκευές ανίχνευσης, πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές, οι οποίες καθορίζονται σε Υπουργικό διάταγμα (ΚΔΠ 21/2017). Εάν η συσκευή δεν πληρεί τις σχετικές προδιαγραφές, αυτό μπορεί να οδηγήσει στην απόρριψη τυχόν υπόθεσης από δικαστήριο. Αστυνομικός δύναται επίσης να ζητήσει από πρόσωπο να μεταβεί στον πλησιέστερο αστυνομικό σταθμό για να δώσει το εν λόγω δείγμα σάλιου, μόνο εάν δεν μπορεί να γίνει επί τόπου η σχετική εξέταση.
Πρόσωπο το οποίο αρνείται να δώσει δείγμα ή να μεταβεί σε σταθμό για το σκοπό αυτό, διαπράττει αδίκημα εξίσου σοβαρό και τιμωρούμενο μέχρι και με φυλάκιση.
Εάν ανιχνευθεί ναρκωτική ουσία από την προκαταρκτική εξέταση, τότε αστυνομικός δύναται να ζητήσει επιπρόσθετο δείγμα σαλιού για να γίνει τελική εργαστηριακή εξέταση από το γενικό χημείο του κράτους. Στο δικαστήριο, λαμβάνονται υπόψη μόνο τα αποτελέμσματα των εργαστηριακών εξετάσεων και όχι αυτών της προκαταρκτικής εξέτασης.
Σημειώνεται επίσης πως όταν ανιχνευθεί ναρκωτική ουσία ή όπου αρνηθεί πρόσωπο να δώσει δείγμα σαλιού, τότε ο αστυνομικός πρέπει να μεριμνήσει για την ασφαλή μεταφορά του προσώπου στον τόπο της κατοικίας του, αφού δεν θα του επιτραπεί να συνεχίσει να οδηγεί εκείνη τη στιγμή.
Πολύ σημαντικό πράγμα να γνωρίζουν οι πολίτες, είναι πως δεν μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη εναντίον προσώπου για χρήση ναρκωτικών κατόπιν ανίχνευσης ναρκωτικών ουσιών στο δείγμα σαλιού. Τέτοια δίωξης αποκλείεται βάσει του άρθρου 11Ζ(2) του νόμου.
Αυτά, πολύ περιληπτικά, είναι κάποιες από τις υποχρεώσεις αλλά και τα δικαιώματα που έχουν οι πολίτες, όταν καλούνται να δώσουν δείγμα ή όπου διώκονται βάσει της νομοθεσίας που ρυθμίζει την εξέταση οδηγών για την ανίχνευση ναρκωτικών ουσιών.
Δημήτρης Λοχίας*
Δικηγόρος
*Dimitris Lochias is a lawyer practicing predominantly in the criminal law and human rights issues and is a Member of the Cyprus Bar Association. He practices throughout Cyprus and in the SBA Courts of Episkopi & Dhekelia.
Comments